Deltaplan voor biodiversiteit: samen natuurverlies ombuigen naar herstel

december 19, 2018

Deltaplan voor biodiversiteit: samen natuurverlies ombuigen naar herstel

Een brede maatschappelijke beweging presenteerde deze week haar aanpak voor natuurherstel in Nederland. De rijkdom aan dieren en planten in ons land neemt in hoog tempo af. Inspanningen voor biodiversiteitsherstel hebben tot nu toe niet het gewenste resultaat bereikt. Daarom hebben nu voor het eerst kennisinstituten, landbouwvertegenwoordigers, bedrijven en natuur- en milieuorganisaties de handen ineengeslagen om samen te werken aan een concrete aanpak die wél het verschil gaat maken. Met een betere samenwerking en het stimuleren en waarderen van grondgebruikers willen we het biodiversiteitsverlies ombuigen naar herstel. Ook andere partijen worden nadrukkelijk uitgenodigd om aan te sluiten. Samen voor een rijker Nederland waar de biodiversiteit weer floreert.

Natuur is overal
Natuurgebieden, landbouwgebieden en de openbare ruimte zijn allen van groot belang voor biodiversiteit in Nederland, want natuur kent geen scherpe grenzen. Kijk maar naar de insecten die gewassen bestuiven en de weidevogels en vlinders die zich zowel thuis voelen in natuurgebieden als in de wegbermen. Samen beslaan deze gebieden 90% van het Nederlandse oppervlak. Als alle grondgebruikers in een gebied gaan samenwerken, zijn er meer kansen voor wilde planten en dieren. Bijvoorbeeld via een rijker bodemleven, een houtwal die natuurgebieden verbindt, een kruidenrijk grasland of een spoordijk vol bloemen. Zo kunnen bedreigde soorten zich herstellen en kan de natuur zich beter aanpassen aan klimaatverandering.

Kern van het Deltaplan Biodiversiteitsherstel is dat grondgebruikers, zoals natuurbeheerders, boeren, overheden en particulieren, gestimuleerd en gewaardeerd worden voor hun prestaties die bijdragen aan herstel van biodiversiteit. Door deze prestaties eenduidig meetbaar te maken, is stapeling van beloning mogelijk en zien we ook hoe deze prestaties optellen tot echte biodiversiteitswinst. Goede monitoring is hierbij onontbeerlijk en is ook onderdeel van de aanpak.

Doelen voor 2030
In het Deltaplan Biodiversiteitsherstel staan ambitieuze doelstellingen voor natuurgebieden, landbouwgebieden en de openbare ruimte:

  • Door het verbeteren van de aantrekkelijkheid van het landelijk gebied voor planten en dieren en gebiedsgerichte samenwerking zijn in 2030 natuurgebieden effectief met elkaar verbonden en kunnen ze optimaal worden beheerd.
  • Door het stimuleren van nuttige insecten en een vruchtbare bodem, het creëren van gunstige leefomstandigheden voor wilde dieren en planten op boerenland en het regionaal sluiten van kringlopen krijgt biodiversiteit op boerenland meer ruimte.
  • Door de natuurvriendelijke inrichting van bermen, dijken, bedrijventerreinen en ander openbaar groen ontstaat een fijnmazig netwerk waar wilde dieren en planten kunnen floreren.

De opstellers van het Deltaplan Biodiversiteitsherstel presenteerden hoe zij hier concreet aan gaan bijdragen. Een paar voorbeelden:

  • Supermarkten en andere afnemers zullen werken aan een betere positie voor boeren die aantoonbaar bijdragen aan biodiversiteitsherstel: onder andere via certificering en keurmerken.
  • Het Wereld Natuur Fonds, Stichting Veldleeuwerik en de Rabobank ontwikkelen een Biodiversiteitsmonitor voor de akkerbouw, naar het voorbeeld van de Biodiversiteitsmonitor die al in de melkveehouderij is ontwikkeld. Boeren die bijdragen aan biodiversiteitsherstel kunnen zo door verschillende partijen worden beloond.
  • In 2019 starten 25 beheereenheden van Natuurmonumenten met de uitvoering van een landbouwscan, waarin ze samen met boeren actief op zoek gaan naar initiatieven en kansen om de doelstellingen uit het Deltaplan in de praktijk te brengen.

Aan de slag in de provincies
De Natuur en Milieufederaties waren vanaf het begin betrokken bij het initiatief. Sijas Akkerman, portefeuillehouder landbouw en natuur van de 12 Natuur- en Milieufederaties, is een van de kwartiermakers van het Deltaplan: “De biodiversiteit – te zien aan het aantal vlinders, insecten, weidevogels, akkervogels – is de afgelopen decennia dramatisch gedaald. Dat raakt ons allemaal. Zonder biodiversiteit geen goed voedsel, geen rijke natuur en geen landschap om van te genieten. Het Deltaplan voor biodiversiteit gaat de natuur in Nederland verbeteren. De Natuur en Milieufederaties werken daar graag aan mee. Vooral ook omdat we in alle provincies in de praktijk al flink hieraan bijdragen. Met Natuurinclusieve Landbouw, het redden van landschapselementen en het aanleggen van voedselbossen bijvoorbeeld.”

Aansluiten nieuwe organisaties
Het is nu tijd voor de volgende stap. Het Deltaplan kon tot stand komen dankzij veel betrokken personen en organisaties. Om succesvol te kunnen zijn, hebben we meer partijen nodig die tot nu toe niet aan tafel zaten, zoals ministeries, provincies, waterschappen en gemeenten die voor nieuw beleid kunnen zorgen. Maar ook bedrijven, belangenorganisaties en particulieren kunnen hun steentje bijdragen.

Meer lezen
Download het Deltaplan
www.samenvoorbiodiversiteit.nl

 

Het Deltaplan Biodiversiteitsherstel is een initiatief van het Netherlands Ecological Research Network (NERN) in samenwerking met Natuur en Milieufederaties, BoerenNatuur, Commonland, Duurzame Zuivelketen, Federatie Particulier Grondbezit, IUCN NL, LandschappenNL, LTO Nederland, Milieudefensie, Natuurmonumenten, Royal Agrifirm Group, Rabobank, Stichting Natuur en Milieu, Unilever, Soorten NL, Vogelbescherming Nederland, Wereld Natuur Fonds en Werkgroep Grauwe Kiekendief.

Tags: