Voorkom dierenleed tijdens transport en koop lokaal

juli 25, 2025

Voorkom dierenleed tijdens transport en koop lokaal

Het is zomertijd! Voor veel Nederlanders hét moment om op vakantie te gaan. Dat betekent dat de snelwegen weer vol staan met Nederlanders die bijvoorbeeld naar Duitsland, Spanje en Italië rijden. Ze delen die snelweg ook met andere reizigers, die hun reis gedwongen en onder erbarmelijke omstandigheden maken. Jaarlijks worden er namelijk miljarden dieren over de wereld vervoerd naar slachthuizen of stallen in verre landen. Met veel negatieve impact voor dierenwelzijn en het milieu tot gevolg. Wat is hier aan de hand? En kan dat ook anders? BMF-directeur Femke Dingemans legt het in deze zomerblog uit.

Door: Femke Dingemans

Een boterham met kaas; misschien wel de meest gegeten lunch in ons land. Maar voor kaas hebben we melk nodig en om melk te krijgen, moet een koe regelmatig een kalf krijgen. En dat kalfsvlees, dát eten veel Nederlanders dan weer niet; dus exporteren we dat ‘bijproduct’ uit de melkveehouderij naar landen zoals Duitsland, Frankrijk en Italië. Dat doen we niet alleen met onze eigen kalveren; afgelopen jaar kwamen er volgens de Dierenbescherming 700.000 kalfjes naar Nederland, vanuit Duitsland en Ierland, om hier afgemest en geslacht te worden. Daarmee slachten we in Nederland een kwart(!) van alle Europese vleeskalveren, terwijl we zelf nauwelijks kalfsvlees eten.[i]

Ook worden er bijvoorbeeld Nederlandse varkens helemaal naar Italië vervoerd om dáár geslacht te worden en daarna weer als Parmaham in de Nederlandse supermarkt te eindigen. En Nederland importeert jaarlijks heel veel kippen en koeien uit Duitsland en België[ii], terwijl we die diersoorten zelf ook weer exporteren. Jaarlijks worden er zo miljarden levende dieren over de hele wereld vervoerd. Dat is niet alleen slecht voor het welzijn van al die dieren, maar ook voor het milieu. Elke dag rijden duizenden vrachtwagens met dieren door onze dorpen en over onze snelwegen. Ze zorgen niet alleen voor files en overlast, maar stoten ook naar schatting 1,25 miljard kilo CO₂ en 180.000 kilo fijnstof per jaar uit; stoffen die schadelijk zijn voor onze gezondheid en het klimaat.[iii]

Reizen is voor veel mensen al stressvol. Dat is voor dieren niet anders. Geen enkel dier stapt ontspannen in een overvolle vrachtwagen, boot of vliegtuig, om vervolgens uren- of soms zelfs dagenlang naar een onbekende bestemming te worden vervoerd. Toch overkomt het jaarlijks miljarden dieren. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) reden Nederlandse voertuigen in 2020 bijna 42 miljoen kilometer met levende dieren, waarvan 36% buiten Nederland. Daarnaast vonden er 16.000 vliegbewegingen met dieren plaats waarbij vooral paarden en pluimvee werden vervoerd.

Meer dan 10 dieren per Brabander
Dat al die vervoersbewegingen slecht zijn voor het milieu, spreekt voor zich. Maar wat de Brabantse Milieufederatie betreft, zijn die vervoersbewegingen ook grotendeels onnodig. Laten we eens kijken naar alle dieren die in 2024 in Brabant verbleven, terwijl wij ondertussen op vakantie gingen:

De provincie Noord-Brabant telt in 2025 2.6 miljoen inwoners[iv]. Er zijn dus meer dan 10x zoveel dieren als mensen in onze provincie. En veel van die dieren eindigen dus helemaal niet op een Brabants bord, maar elders in de wereld. Kan dat ook anders?

Kies je voor vlees, kies dan voor dichtbij
De Dierenbescherming wil dat dieren opgroeien in de omgeving waar ze worden geboren.[v] Dit vraagt echter niet alleen om een systeemverandering in de sector, maar ook een verandering van ons eetpatroon. Als je vlees wil eten, kies dan voor dieren die in Nederland zijn geboren en grootgebracht. Bij voorkeur op een diervriendelijke en duurzame manier. Als we ervoor kiezen om vlees te kopen in de zogenaamde ‘korte keten’ neemt de noodzaak om voedsel te blijven importeren en exporteren vanzelf af. Korte ketens – met zo min mogelijk schakels tussen de producent en consument – dragen ook bij aan het vergroten van voedselveiligheid, voedselzekerheid én het verlagen van de milieu impact in de voedselketen. Waarom zou je Argentijnse biefstuk kopen, terwijl we hier vleeskoeien in onze prachtige Brabantse natuur hebben lopen?

Ook de opbrengsten voor de boer zijn in een korte keten aantoonbaar hoger, dan wanneer je hun producten in de supermarkt koopt. Bovendien kunnen we boeren pas meer betalen voor hun producten en diensten als ze die producten leveren aan de Nederlandse consument. Een consument in China betaalt tenslotte niet voor schoner water in Nederland. Laten we in Brabant dus vooral gaan produceren voor ons eigen eten én vooral producten uit Brabant eten.

Supermarkten zoals Albert Heijn en Jumbo werken met het label ‘Vlees van Dichtbij’; beiden zeggen op die manier te streven naar een duurzamere sector. Sla je liever de supermarkt over, dan kun je op de website Boer en Buur met Natuur aanbieders vinden die duurzaam en lokaal voedsel aanbieden. En op de website Brabants Streekgoed kun je rechtstreeks eten bij de boer bestellen (niet alleen biologisch). Daarnaast zijn er in Brabant veel boerderijwinkels te vinden, waar je terecht kunt voor lokaal geproduceerd voedsel. Stap deze zomer dan ook eens op de fiets naar je lokale (biologische) boer en haal daar je boodschappen. Dat eet toch een stuk lekkerder. Fijne zomer!

Bronnen:

[i] https://www.ciwf.nl/vee-industrie/vleeskalveren/

[ii] https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2021/46/voor-1-8-miljard-euro-aan-levende-dieren-uitgevoerd

[iii] Schatting op basis van:

– RIVM en CBS rapportages over emissies in de transportsector

– Carbon Footprinting Programma van de Rijksoverheid

– Sectorinformatie over diertransport (o.a. Vee&Logistiek Nederland)

– Eigen berekening op basis van geschat aandeel diertransport

[iv] https://allecijfers.nl/provincie/noord-brabant/

[v] https://www.dierenbescherming.nl/actueel/stop-het-gesleep-met-piepjonge-dieren