augustus 4, 2025
Bestrijdingsmiddelen. Ze zijn overal, zowel om je heen als in het publieke en politieke debat. Maak jij je zorgen over de invloed van bestrijdingsmiddelen op jouw gezondheid of die van de mensen of de natuur om je heen? Denk je erover om in actie te komen tegen bestrijdingsmiddelen? Maar waar haal je nu de juiste informatie die je nodig hebt om daadwerkelijk wat te doen aan die situatie in je omgeving? In deze blog geeft de BMF je een aantal tips.
Bestrijdingsmiddelen, landbouwgif, pesticiden of gewasbeschermingsmiddelen of hoe men ook verkiest het te noemen. Deze stoffen, die de insecten, schimmels en plaagdieren doden die gewassen aan kunnen tasten, zijn ook een bedreiging voor onze gezondheid en de natuur. Waarom blijven wij maar toestaan dat onze leefomgeving vergiftigd met allerlei vervuilende stoffen terwijl steeds meer bekend wordt over wat de gevolgen ervan zijn? Want al zijn middelen toegestaan, dat betekent niet dat ze veilig zijn. Waar je kunt aankloppen voor hulp of voorbeelden van hoe je dat aanpakt, in actie komen tegen het gebruik van bestrijdingsmiddelen in jouw omgeving? Hieronder geven we een aantal nuttige links die je verder helpen.
Zo is er AARDige Buren, een samenwerking van omwonenden van sierteeltpercelen en maatschappelijke organisaties die zich inzetten voor een schone landbouw zonder gif. Dit initiatief ontstond na de ‘Leliezaak’: de baanbrekende uitspraak op 12 juni 2023 waarbij de rechter de gezondheid van een groep bewoners in het Drentse Boterveen boven de economische belangen van de naburige lelieteler stelde. En op meer plaatsen is door de rechter een (gedeeltelijk) verbod uitgesproken, bijvoorbeeld in het Limburgse Sevenum (lees het NOS-artikel, het artikel op Rechtspraak.nl en de uitspraak van de rechtbank) of bij de Brabantse gemeente St-Michielsgestel (lees het NOS-artikel en de uitspraak van de rechtbank). En de gemeente Hilvarenbeek zet concreet stappen door spuitzones in te stellen als nieuwe woningen, een school of bijvoorbeeld een zorginstelling wordt gebouwd.
Op de website van AARDige Buren vind je een stappenplan voor actie tegen vervuilende teelten naast een woonwijk met o.a. voorbeeldbrieven en links naar bronnen om je zorgen te onderbouwen.
Heeft jouw gemeente al stappen ondernomen om het gebruik van bestrijdingsmiddelen te beperken binnen de gemeentegrenzen? Om de gemeente daarmee een handje te helpen, heeft Natuur & Milieu samen met Urgenda de Handleiding Regulering Bestrijdingsmiddelen gepubliceerd. Breng de handleiding onder de aandacht van jouw gemeente (bijvoorbeeld via een raadslid of ambtenaar die je kent) of gebruik de informatie om zelf in actie te komen.
Als je je gaat verdiepen in bestrijdingsmiddelen, kom je ongetwijfeld de vereniging Meten=weten tegen. Dit burgerinitiatief komt op voor het recht van mensen, dieren en natuur op een gezonde leefomgeving zonder pesticiden en doet zélf onderzoek doet naar de verspreiding van bestrijdingsmiddelen. Ze werken samen met wetenschappers van diverse universiteiten en gebruiken de resultaten van het onderzoek als onderbouwing van rechtszaken, handhavingsverzoeken en overleggen met overheden. Op de website van Meten=weten wordt veel informatie over bestrijdingsmiddelen en onderzoek naar hun effecten gebundeld.
In vooral het oosten van onze provincie is het Brabants Burger Platform actief. Het Platform is een netwerk van groepen die samen een beweging vormen om de negatieve gevolgen van de intensieve landbouw tegen te gaan. Ze komen zelf in actie en ook kennisdeling is een belangrijke activiteit. Op de website van het Platform vind je informatie over activiteiten van het netwerk en veel links naar sites waar informatie over o.a. bestrijdingsmiddelen te vinden is en naar sites van betrokken organisaties.
Rondom de drie (Natura 2000) Peelgebieden is de Werkgroep Behoud de Peel actief. Deze stichting zet zich in voor behoud en herstel van het Peelgebied en heeft onderzoek uitgevoerd naar pesticiden in de Peel. Uit de resultaten blijkt “dat er een deken van landbouwpesticiden over de Peel hangt.” Lees hier meer over op de website van de Werkgroep Behoud de Peel.
In de diverse kranten en op internet verschijnen de laatste tijd regelmatig artikelen over bestrijdingsmiddelen. Bijvoorbeeld naar aanleiding van rechtszaken of opinieartikelen. In deze artikelen vind je input en inspiratie om zelf in actie te komen.
In april verscheen een opinieartikel in Trouw, o.a. van Sijas Akkerman, de directeur van onze collegafederatie in Noord-Holland. En wij riepen als Brabantse Milieufederatie in Brabants Dagblad de provincie op tot actie voor een gifvrij Brabant. Met daarin onder andere aandacht voor oplossingen, zoals het stimuleren van meer biologische en natuurinclusieve landbouw.
Want gelukkig zijn er ook al veel boeren die in de praktijk het verschil maken. Iedereen kan meewerken aan gifvrije landbouw door producten te kopen die met minder of geen chemische pesticiden geproduceerd zijn. Ken je in buurt een natuurinclusieve boer(in) die zonder pesticiden produceert? Steun hem of haar door zoveel mogelijk van je boodschappen daar te doen! Wil je zeker weten dat je eten zonder chemische pesticiden geproduceerd is? Eet dan zo veel mogelijk biologisch, te herkennen aan het groene blaadje. Boeren die daaraan voldoen worden streng gecontroleerd op een hele lijst aan extra eisen, waaronder het feit dat chemische pesticiden verboden zijn. Ben je nog op zoek naar een lokale duurzame boer? We helpen een handje met Boer & Buur met natuur.
Je staat dus niet alleen als je in actie komt voor het gebruik van minder bestrijdingsmiddelen!