Energieboswachters doen inspiratie op tijdens excursies

oktober 7, 2025

Energieboswachters bezoeken wind- en zonnepark

De afgelopen weken ontmoetten Energieboswachters uit het hele land elkaar tijdens twee excursies. Op 29 augustus organiseerden de Natuur en Milieufederaties een excursie voor alle Energieboswachters naar energiecoöperatie Deltawind en Windpark Krammer. En op 26 september vond de eerste landelijke Energieboswachtersdag plaats in Houten. 

Windpark Krammer

Je ziet ze meteen als je de provincie Zeeland binnenrijdt; overal aan de horizon draaien windmolens op volle toeren. Hier wordt energie opgewekt. Veel energie! Op de website van Windpark Krammer is real-time te zien hoeveel energie: https://www.windparkkrammer.nl/. Maar daar komen we op deze laatste vrijdag van augustus niet voor. We willen leren hoe je energie kunt opwekken tussen twee Natura 2000-gebieden in, zonder de natuur aan te tasten.

Daar krijg je energie van

Eerst brengen we een bezoek aan het Energiehuis van energiecoöperatie Deltawind. Monique Sweep vertelt hoe deze coöperatie, opgericht in 1989 met 2.600 leden, met vijf windparken en één zonnepark, energie opwekt voor de inwoners van Goeree-Overflakkee. Inmiddels zet zij haar kennis ook in voor projecten buiten het eiland. De belangrijkste les: de energietransitie is sociaal-maatschappelijk werk, waarbij niet alleen zeggenschap en inkomsten worden gedeeld, maar ook kennis en kunde. Daar krijg je energie van!

Energie opwekken met respect voor de natuur

Daarna vertrekken we naar Windpark Krammer, waar we in het informatiecentrum een uitgebreide toelichting krijgen van projectmanager Gijs van Hout en ecoloog Arie de Lint over de bouw en werking van dit grootste burgerinitiatief in Nederland. Hier zorgen 34 windturbines met een ashoogte van 122 meter en een rotordiameter van 115 meter jaarlijks voor 102 megawatt aan elektriciteit. Dat is genoeg voor ongeveer 130.000 huishoudens. Het project startte in 2007 en werd opgeleverd in 2019.

Licht uit, nacht aan

Het was een grote uitdaging om te bouwen in de kernzone van een primaire waterkering, ingeklemd tussen Natura 2000-gebieden. Daarom werd er een beelddetectiesysteem op verschillende turbines aangebracht, waarmee de molens worden stilgezet op momenten dat bepaalde vogels- of groepen vleermuizen in de buurt van het park worden gesignaleerd. Ook werd er een naderingsdetectiesysteem geïnstalleerd, waarmee de veiligheidsverlichting op de turbines alleen wordt aangezet zodra er vliegtuigen in de buurt zijn. Dat scheelt niet alleen energiekosten, maar ook lichtvervuiling. De trekvogels, die jaarlijks in grote aantallen het windpark passeren, hebben baat bij de donkerte van de nacht, waardoor ze beter kunnen navigeren. Hopelijk krijgt deze oplossing dan ook landelijk navolging.

Landelijke Energieboswachtersdag

Op vrijdag 26 september was de eerste landelijke Energieboswachtersdag in Houten. Eerst werden we bijgepraat over actuele ontwikkelingen en vond een interactieve dialoogsessie plaats. Daarna hebben we op Zonnepark Cothen geoefend met de uitvoering van een buitenschouw. Bij zo’n schouw wordt een zonnepark beoordeeld aan de hand van een scorekaart op bijvoorbeeld de aspecten ‘meerwaarde voor het landschap’ en ‘meerwaarde voor de natuur.’ Ook keken we naar mogelijke kansen voor verbeteringen van de biodiversiteit en landschappelijke inpassing van het park. Deze en andere elementen zijn inmiddels ook verankerd in een keurmerk: het EcoCertified label.

EcoCertified Solar Parks-label

Na vier jaar onderzoek is in september het EcoCertified Solar Parks-label beschikbaar gekomen. Dit is een belangrijke stap om vanaf nu zonneparken te kunnen ontwikkelen die naast energieproductie ook aantoonbare meerwaarde opleveren voor bodemkwaliteit, biodiversiteit en landschap. Het label wordt beheerd en uitgegeven door The Greenlabel Institute. Informatie is te vinden op thegreenlabelinstitute.org/ecocertifiedsolarparks en op zoninlandschap.nl/projecten/i358/ecocertified-solar-parks.