Zoeken
1988: Kempen Gifvrij
1988: Kempen Gifvrij
In de jaren ’80 komt er meer en meer aandacht voor bodemvervuiling in Nederland. Met name het schandaal in het Zuid-Hollandse Lekkerkerk vergroot het besef. Ook hier in onze eigen provincie komt er meer aandacht voor bodemvervuiling, in het bijzonder de hevige cadmiumvervuiling in de Kempen.
De bodemverontreiniging in de Kempen is tussen 1892 en 1973 ontstaan als gevolg van de zinkindustrie in de regio. Via lozingen komen zware metalen in de beken en in het grondwater terecht. En de eveneens schadelijke zinkassen – een restproduct van de fabriek – worden gebruikt voor de aanleg van paden en wegen in de wijde omgeving.
Voor de verontreiniging van het fabrieksterrein zijn in principe twee bedrijven verantwoordelijk. Kempensche Zinkmaatschappij (KZM) heeft tot de jaren ’70 zink gewonnen, waarbij grote hoeveelheden assen vrijkwamen. Budelco heeft in 1973 de zinkproductie van KZM overgenomen. Budelco is gaan werken volgens een nieuw proces, waarbij het chemisch afval jarosiet ontstaat.
Contactgroep Milieuvervuiling
Om plaatselijke groepen te stimuleren en alle activiteiten te coördineren richt de BMF een Contactgroep Milieuvervuiling Zuidoost Brabant op. De BMF neemt deel aan provinciale overleggroepen, onderhoudt contacten met ambtenaren, stuurt brieven en zogenaamde Gifmemo’s en spoort Tweede Kamerleden aan om vragen te stellen aan het kabinet. Ook zoekt ze uit of KZM/Budelco zelf aansprakelijk gesteld kan worden voor de saneringskosten. Het doel van de gifmemo’s is het naar buiten brengen van signalen en ideeën van milieugroepen ten aanzien van de zware metalen-vervuiling.
De door de BMF opgerichte contactgroep stelt een saneringsvoorstel op. Dit voorstel is opgesteld door Gertjan Endedijk van de BMF en René Buisman van Nederland Gifvrij. Het geeft de omvang en effecten van de vervuiling weer en bevat een uitgewerkt saneringsvoorstel.
Saneringen
Het duurt dan nog een paar jaar voor er daadwerkelijk actie wordt ondernomen, wat uiteindelijk echt tot stand komt na het naar buiten komen van het medische bevolkingsonderzoek, waar onder andere uit blijkt dat omwonenden nierafwijkingen vertonen en verhoogde cadmiumgehaltes in de urine hebben.
De BMF betreurt dat enkel de medische argumenten doorslaggevend waren, terwijl ook op landbouwkundig en ecologisch gebied de negatieve invloeden overduidelijk waren. De eerste saneringen vinden plaats in 1988 in Boxtel (70 tuinen in de wijk Dommeldal), gevolgd in 1990 door 60 tuinen in Budel-Dorplein.
In 1997 wordt er een apart projectbureau opgericht, Actief Bodembeheer de Kempen (ABdK), om de saneringen in goede banen te leiden. Pas in 2015 vinden de laatste saneringen plaats. In totaal zijn ruim 50-duizend vrachtwagens met afval afgevoerd.
Foutje gezien? Mail naar communicatie@brabantsemilieufederatie.nl